Levensloopbestendig wonen betekent dat uw woning geschikt is om in te blijven wonen. Ook als uw levensomstandigheden veranderen door bijvoorbeeld ouderdom, een ziekte of een handicap. De term levensloopbestendig staat sinds 2005 in de Grote Van Dale. Naast levensloopbestendig komen ook de termen levensloopgeschikt en toekomstbestendig veel voor. In alle gevallen gaat het om een woning waarin u op uw oude dag veilig en comfortabel kunt blijven wonen.
Wat betekent levensloopbestendig wonen voor mij
Veel woningen zijn (nog) niet levensloopbestendig. Vooral in bestaande woningen kunnen er situaties in en om uw woning zijn die op latere leeftijd voor moeilijkheden of onveilige situaties kunnen zorgen. Denk hierbij aan hoge drempels bij de entree, maar ook hoge drempels van het ene naar het andere vertrek. Een bad waar u in moet stappen om te douchen of een douchebak met hoge opstap zijn voorbeelden. Heeft u nog een woning waar geen toilet is op de verdieping waar u slaapt, ook dan is uw huis nu niet levensloopbestendig. Als u ‘s nachts vaak naar beneden moet om van het toilet gebruik te maken, brengt dat onnodige risico’s met zich mee. Ook als u fit en nog goed ter been bent. De trap en de badkamer zijn namelijk de gevaarlijkste plekken in de meeste huizen. Veel mensen komen hier ten val. Omdat onze spierkracht en botmassa afneemt als we ouder worden zijn de gevolgen van zo’n val vaak ernstiger en het herstel duurt langer. Alle reden dus om voorzorgsmaatregelen te nemen en een val te voorkomen.
Waarom is levensloopbestendig wonen zo belangrijk?
Er is een groeiende aandacht voor levensloopbestendig wonen. Zeker de laatste jaren. Eén van de redenen daarvoor is we met z’n allen ouder worden en dat u minder snel dan vroeger in aanmerking komt voor een plek in het verpleeg- of verzorgingstehuis. Hiervoor heeft u een zorgindicatie nodig. We blijven dus langer zelfstandig wonen, ook met een lichte zorgvraag. Vaak is dat overigens ook wat de meeste mensen willen. Het overgrote deel van de mensen is heel tevreden met de plek waar ze wonen en wil het liefst oud worden in het eigen huis. Als dat ook voor u geldt, is het levensloopbestendig wonen ook voor u belangrijk.
- U beperkt het risico op vallen in uw eigen huis
Door uw woning op tijd voor te bereiden op de toekomst, kunt u het risico op valongelukken beperken. Jaarlijks belanden 96.000 mensen van 65 jaar en ouder op de Eerste Hulp nadat ze zijn gevallen. De helft van die ongelukken gebeurt in ons eigen huis. Jaarlijks sterven meer dan 3000 mensen aan de gevolgen van een val. Ter vergelijking: in 2017 kwamen 600 mensen om in het verkeer. Door oog te hebben voor de risico’s in en om uw huis kunt u vallen of de gevolgen van vallen in uw woning beperken.
Lees hier valpreventietips voor iedere ruimte in uw huis
- U maakt zelf keuzes over waar u woont en wilt blijven wonen
Als u preventief maatregelen treft om uw woning levensloopbestendiger te maken is de keuze aan u hoe u dat doet. Veel mensen vinden zichzelf nog te jong en voelen zich nog fit, waardoor ze het levensloopgeschikt maken van hun huis uitstellen. Als u echter wacht tot er een (medische) noodzaak ontstaat om uw huis aan te passen, moet u vaak in allerijl maatregelen treffen. Soms moet u zelfs noodgedwongen verhuizen omdat het niet langer gaat in uw huis. De praktijk leert dat veel mensen dat helemaal niet willen, maar soms geen keus (meer) hebben.
- U ervaart direct meer gemak, veilig en comfort
Als u op tijd investeert in uw huis, heeft u daar ook direct profijt en plezier van. Veel levensloopbestendige maatregelen maken uw woning meteen praktischer en veiliger. In uw nieuwe keuken plaatst u de apparatuur bijvoorbeeld op werkhoogte, zodat u niet meer hoeft te bukken. Als u uw badkamer verbouwt doet u dat met het oog op de toekomst. Niet alle maatregelen hoeven trouwens bouwkundig van aard te zijn. Soms kunt u met relatief kleine en goedkope aanpassingen al veel verbeteren. Een tweede trapleuning bijvoorbeeld biedt extra houvast en antislipstrips of antisliptreden op uw trap vergroten de veiligheid onmiddellijk.
Wanneer begin ik met levensloopbestendige maatregelen?
De toekomst laat zich moeilijk voorspellen, maar zorg dat uw woning op een natuurlijke manier meebeweegt met de levensfase waarin u zich bevindt. Iedereen wordt anders oud, maar als u tussen de 55 en 60 bent is het verstandig na te gaan denken over uw woonsituatie in de toekomst. Stel uzelf de vraag of dit het huis is waarin u oud wilt worden. En of de ruimtes in huis over 10 of 20 jaar nog wel zo praktisch en veilig zijn? Als u plannen heeft om uw tuin aan te pakken, een nieuwe keuken uitkiest of de badkamer renoveert. Dan zijn dat uitgelezen momenten om woningverbeteringen toe te passen die niet alleen mooi, maar ook levensloopbestendig zijn.
Wat zijn voorbeelden van levensloopbestendige maatregelen?
- U verwijdert drempels en zorgt voor goede toegankelijkheid naar en in de woning.
- U plaatst huishoudelijke apparatuur zoals een vaatwasser, oven, magnetron op werkhoogte, hierdoor hoeft u niet onnodig te bukken.
- U kiest voor eenhendelmengkranen, als u minder spierkracht heeft of krijgt in uw handen kunt u de kranen dan nog prima bedienen.
- U plaatst zowel links als rechts een trapleuning zodat u extra houvast heeft en zorgt dat uw trap niet te glad is door antislipstrips of trapneuzen aan te brengen.
- U heeft overal goede verlichting, bijvoorbeeld automatische verlichting die de route naar het toilet ‘s nachts verlicht, zo vermindert u de kans op vallen door slecht of beperkt zicht.
- Uw badkamervloer is stroef zodat er minder kans is om uit te glijden.
- De toegang naar uw douche is drempelloos, u hoeft geen grote stap te nemen om te kunnen douchen.
- U plaatst in uw badkamer wandsteunen voor extra houvast, u kunt ook kiezen voor een zitbankje zodat u zittend kunt douchen als u evenwichtsproblemen heeft of krijgt.
- U verwijdert onnodige op- en afstapjes in uw tuin of bij de entree.
- U gaat baden en slapen op de begane grond, zodat uw woning – indien mogelijk – geheel gelijkvloers wordt.
- U vervangt uw gaskookplaat- of fornuis voor inductie, zodat koken gasloos en veiliger wordt.
- U kiest voor domotica; automatisering in uw huis waarmee u deuren, gordijnen en ramen op afstand kunt bedienen.
Doe voor meer voorbeelden van levensloopbestendig wonen ideeën op in de inspiratieruimten van Lang zult u wonen. Hierin zit u overzichtelijk per ruimte waar u aan kunt denken.
Moet ik al die woningaanpassingen zelf betalen?
Er zijn gemeenten in Nederland die u als huiseigenaar tegemoetkomen in de kosten als u uw huis levensloopgeschikt maakt en preventief maatregelen treft. Dit doen zij in de vorm van een stimuleringsregeling. Hierbij krijgt u een gedeelte van de kosten vergoed, vaak tot een bedrag van 1000 euro. Voorbeelden hiervan vindt u in Hengelo, Schiedam en Steenwijkerland. Is er in uw gemeente geen stimuleringsregeling dan kunt u wellicht gebruik maken van de Blijverslening of Verzilverlening. Dit zijn leningen die worden aangeboden met het doel om uw woning levensloopbestendiger te maken. De leningen worden verstrekt door het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn). Ook voor de Blijverslening en Verzilverlening geldt dat de beschikbaarheid van lening afhankelijk is van de gemeente waarin u woont. Of deze lening in uw gemeente beschikbaar is kunt u checken op de volgende site: https://svn.nl/
De bovenstaande regelingen en leningen zijn er als u preventieve maatregelen treft. Als er een medische noodzaak is waardoor uw huis plotseling niet meer geschikt is, kunt u in uw gemeente een beroep doen op de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). Houdt er rekening mee dat u bij woningaanpassingen van uit de Wmo vaak een eigen bijdrage moet betalen en dat de gemeente bepaalt welke maatregelen u nodig heeft om thuis te kunnen blijven wonen. Ook kan de gemeente beslissen dat de woningaanpassingen te kostbaar zijn en u aanraden om te verhuizen naar een woning die beter past bij uw persoonlijke situatie. Dat is voor veel mensen een argument om zelf en op tijd hun woning aan te passen.
Geldt dit ook voor huurders?
Als u een woning huurt zijn er ook veel dingen die u zelf kunt doen. In sommige gemeenten is de Blijverslening bijvoorbeeld ook beschikbaar voor huurders. U kunt dan een persoonlijke lening afsluiten om levensloopbestendige maatregelen aan te brengen. Voor ingrijpende bouwkundige en technische aanpassingen bent u veelal afhankelijk van uw verhuurder. U kunt bij uw woningbouwcorporatie (of particuliere verhuurder) informeren of zij u hierbij kunnen en willen helpen. Als de maatregelen te kostbaar zijn kan de corporatie u ook informeren over andere woonruimte, zoals huurwoningen die al levensloopgeschikt zijn.
Wie kan mij helpen om mijn huis levensloopbestendig te maken?
Op de site van Lang zult u wonen vindt u veel tips, adviezen en inspiratie. Bekijk bijvoorbeeld ook eens de producten op de website van Lang zult u wonen. Mogelijk zijn er veel oplossingen die u nog niet kende die voor meer gemak en comfort kunnen zorgen. Hieronder vindt u wat voorbeelden van bedrijven die u kunnen helpen met het levensloopbestendiger maken van uw huis.
-
Bouwmarkten
In de bouwmarkt vindt u veel producten die in de categorie levensloopbestendige producten vallen. Denk aan eenhendelmengkranen, wandbeugels, omgebogen deurklinken of kabelgoten om losliggende snoeren weg te werken zodat u niet struikelt.
-
De ergotherapeut en/of wooncoach
Veel gemeenten hebben een wooncoach of woonadviseur die bij u thuis kan komen om te kijken waar u verbeteringen kunt aanbrengen. Het gaat dan vaak om een onafhankelijk en vrijblijvend advies. Met de bevindingen kunt u vervolgens zelf aan de slag. Ook woningcorporaties hebben soms zo’n wooncoach voor hun huurders. Ook kunt u de hulp inschakelen van een ergotherapeut. De ergotherapeut is er om te helpen bij handelingen in het dagelijks leven en weet doorgaans veel over het praktisch en veilig inrichten van uw woning. Het basispakket van uw zorgverzekering vergoedt de eerste tien consulten van een ergotherapeut.
-
De installateur
Installatiebedrijven kunnen u adviseren over techniek die uw woning levensloopbestendiger maakt. Van het koken op inductie tot vloerverwarming. Menig installateur kan u ook helpen met het netjes wegwerken van snoeren. Of met het installeren van domotica, zoals het automatiseren van zonwering, op afstand bedienbare verlichting, deuren, ramen of zonwering. Ook kan de installateur u helpen bij het maken van keuzes voor sanitaire voorzieningen.
-
De aannemer en/of architect
Als u verbouw- of nieuwbouwplannen heeft, vraag dan de architect of aannemer om met u mee te denken over oplossingen waar u jaren mee vooruit kunt. Ook als u een dagje ouder wordt. De ruimte die de komende jaren nog dienst doet als kantoor aan huis, kan daar straks een slaapkamer op de begane grond van gemaakt worden? De architect of aannemer kan er bij de (ver)bouw rekening mee houden dat u de ruimte straks voor andere doeleinden wil gebruiken en daar de voorbereidingen voor treffen als alles toch weer opnieuw opgebouwd moet worden. Handig en kostenefficiënt, want over tien jaar de boel weer opnieuw openbreken en verbouwen is zonde van uw geld en tijd.
Bekijk de digitale modelwoning van Lang zult u wonen
Wilt u graag een voorbeeld zien van een levensloopbestendige woning, wandel dan eens digitaal door de 3D-modelwoning van Lang zult u wonen. Hier ziet u verschillende voorbeelden die zijn toegepast in huis.